Szpotawość kolan to sytuacja w jakiej staw kolanowy ustawia się do boku- do zewnętrznej strony. Gdy szpotawość tyczy się obu kończyn dolnych będą one układały się w specyficzny sposób.
Co się dzieje podczas gdy kolano jest szpotawe ?
W prawidłowych warunkach kość udowa porusza się wobec kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując stosowne ułożenie. Jakość takiego ślizgu okazuje się być dobra dlatego że kolano jest stabilizowane:
od bocznej strony za pomocą:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni przebiegających tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej z kolei stabilizację gwarantują:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni podążających tymże rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.

Należyte ustawienie kości względem siebie okazuje się być istotne do pracy wyżej opisanych struktur. Jeżeli jednakże kolano ucieka do boku (szpotawość) nagatywnie wpływa to na ułożenie łąkotki bocznej, która to nie ślizga się odpowiednio, napięcie torebki stawowej jak i również więzadeł po stronie zewnętrznej, krytycznie wpływa na funkcjonowanie mięśni położonych w tejże okolicy.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swoją stabilność i wydaje się być w wyższym stopniu skłonny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do boku”, grozi to naderwaniem więzadeł pobocznych czy chociaż urazie łąkotki.
Przychodzi dodać, że jeśli szpara stawowa po stronie zewnętrznej zostanie rozszerzona, to po stronie wewnętrznej- przypuszczalnie dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę przyśrodkową- takowa sytuacja powiększa niebezpieczeństwo pęknięcia łąkotki przyśrodkowej !

Z jakiego powodu kolano jest szpotawe ?
To zasadnicze pytanie które to przychodzi sobie zadać zanim przystąpimy do leczenia.
Przyczyn może być wiele- nieprawidłowe położenie kości w stosunku do siebie, osłabienie aparatu więzadłowego w kolanie, nieprawidłowe ustawienie miednicy, lub chociażby wadliwe ustawienie stawu skokowego.

https://fizjoterapeutasanok95.skyrock.com/ różnorodnych powodów kość udowa może, się skręcić względem kości podudzia osłabiając zewnętrzną część stawu.
Co z tym zrobić ?
Aby wziąć się za rehabilitację tego rodzaju dolegliwości należy w pierwszej kolejności odnaleźć przyczynę owego stanu rzeczy. Ażeby to uczynić możemy wykonać:
-testy więzadeł kolana- ażeby ustalić czy jest odpowiednio stabilizowane,
-testy mięśniowe- tak aby posprawdzać czy napięcie mięśni jest prawidłowe,
- testy łąkotek- tak aby zweryfikować czy pracują odpowiednio i są dobrze ustabilizowane,
-trzeba ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej nieprawidłowe ustawienie jest w stanie pobudzać skręcenie podudzia względem kości udowej,
-przychodzi skontrolować ustawienie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie zdołają wywoływać skręcenie kości udowej wobec kości podudzia.

Po pierwsze precyzyjne badanie.
Jeżeli już dostrzeżemy, iż coś wydaje się nie tak, że kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się niewłaściwie, czy też dziecko narzeka na ból postanawiamy wybrać się do specjalisty- tylko do jakiego ? Wielu rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, chociaż ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Więc też wystawia skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem. https://fizjoterapeutasanok79.wordpress.com/2019/10/21/%ef%bb%bfuzyteczna-tresc-o-kolanach-koslawych-jak-powinna-wygladac-gimnastyka-korekcyjna/ przeważnie ukazuje się pierwsze zaskoczenie, bowiem do lekarza specjalisty najczęściej oczekuje się w kolejce i to całkiem sporo. Na takiej wizycie lekarz winien stwierdzić problem, a także jego źródło- gdyż to jest istotne w procesie rehabilitacji. Powinien zbadać postawę dziecka, zbadać zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale dodatkowo wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Wypada skontrolować też stabilność poszczególnych stawów a także działanie więzadeł. Jak już odbędziemy tego rodzaju wizytę, lekarz przebada dziecko i odnajdzie problem którym są szpotawe kolana przypuszczalnie wystawi skierowanie na rehabilitację. W takim skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana szpotawe” a, także, jakie zabiegi wykonać, przeważnie będzie to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, plus fizykoterapia. Tutaj pojawia się pierwszy zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę patologii a dla fizjoterapeuty przedstawia tylko i wyłącznie skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd ów rehabilitant ma mieć pojęcie jakiego typu to ćwiczenia ? W końcu typ prowadzonej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest podłoże problemu, czy zachodzi przykurcz w biodrze ? A może mięśnie stabilizujące kolano posiadają za niskie napięcie i kolano jest niestabilne - wobec tego ćwiczenia będą wyglądały całkowicie inaczej. Zachodzi dlatego pytanie- czy fizjoterapeuta nie powinien osobiście przebadać i zdiagnozować dziecka ? A jeśli tak, to po co w tym łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
W trakcie ćwiczeń.
Gdy dziecko jest już na gimnastyce korekcyjnej musimy się upewnić, że wykonuje właściwe ćwiczenia ! Wielokrotnie bowiem zdarza się tak, że przez natłok wykonywania zadań i pacjentów przeprowadza się takową gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy mieszane z dziećmi które mają odmienne schorzenia. Należy wobec tego zaryzykować pytanie- czy dziecko które ma szpotawe kolana, powinno robić te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Z pewnością, że nie. Takie przypadki powinni być wykonywane oddzielnie, mieć indywidualnie dobrane ćwiczenia i wykonywać je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że szpotawe kolano może mieć różnorodne przyczyny z całą pewnością możemy stwierdzić, iż 2 osoby mające szpotawe kolana mogą wykonywać inny wariant ćwiczeń dlatego, że przyczyna ich problemu będzie inna !
Co mam zrobić wówczas gdy moje dziecko ma szpotawe kolana ?
https://www.caringbridge.org/visit/fizjoterapeutasanok3/journal/view/id/5dad070e574691447a8b50f7 powyższego tekstu możemy wyciągnąć zasadniczy wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu znalezienia stosownej diagnozy i zlecenia rehabilitacji, czy też możesz też udać się do fizjoterapeuty, który przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.